Thrill Pills

In de reeks 'Amfetamines van neusspray tot Adhd-medicijn' zagen we al hoe psychiaters en gewone huisdokters amfetamine-medicijnen op grote schaal voorschrijven tegen dé kwaal van het naoorlogse Amerika, milde depressie. Ook Ciba promoot vanaf midden jaren 50 zijn nieuwe product Ritalin voor behandeling van depressie. Dokters mogen Ritalin alleen voorschrijven aan patiënten in een instelling maar al vlug doen ze dat net als met amfetamines ook aan gewone, alledaagse patiënten, vooral huisvrouwen, voor behandeling van depressieve gevoelens. Daarnaast is er de nog grotere markt van barbituraten, die kalmeren, gevoelens onderdrukken en 'helpen slapen'.

Naast gebruik is er ook misbruik. De Beat-generatie ontdekt al vlug hoe ze high kan worden met Benzedrine. Eind jaren 40 begint men de term 'thrill pills' te gebruiken. In de jaren 50 wordt het misbruik van amfetamines en barbituraten ook steeds meer geassocieerd met jeugdcriminaliteit. Maar ook zware ongevallen veroorzaakt door truck drivers die amfetamines slikken om wakker te blijven, zorgen voor steeds meer verontwaardiging over dit misbruik van té gemakkelijk verkrijgbare medicijnen.

Hieronder: Uit 'The Sunday Star' van 28 augustus 1955 - weekend magazine van 'The Evening Star' (Washington D.C.)

Na het lezen van dit artikel zal geen enkele ouder nog gerust slapen, vooral omdat er ook wordt op gewezen dat veel van deze jonge gebruikers uit de 'betere huishoudens' komen. Er moet dringend een nieuwe drugwet komen, zo wordt besloten.

In 1961 doet senator Thomas Todd een eerste poging om de wetgeving rond amfetamines en barbituraten strenger te maken, maar onder druk van farmabedrijven, dokters en apothekers mislukt dit. Maar na 1961 volgen een aantal incidenten, waaronder veel zware verkeersongevallen, die verband houden met deze medicijnen, elkaar vlug op. Zo rijdt op 19 juli 1963 in Tipton, Iowa een vrachtwagen met trailer in op een stlstaande auto. De wagen gaat in vlammen op en de vier inzittenden, een luchtmacht sergeant, zijn vrouw en twee kinderen worden verkoold. De vrachtwagenchauffeur is onder invloed van amfetamines en heeft nog 3 extra flessen bij. Ook de verhoogde jeugdcriminaliteit wordt steeds meer met amfetamines geassocieerd.

Na het thalidomideschandaal heeft president Kennedy in 1964 op 10 oktober een wet ondertekend die voor meer veiligheid moet zorgen bij nieuwe medicijnen die op de markt gebracht worden. Senator Todd dient in die periode opnieuw een wetsvoorstel in , 'The Psychotoxic Drug Control Act'. Dit botst opnieuw op felle tegenstand van de farmaceutische sector, die volhoudt dat ze zelf genoeg controle uitoefenen. In september bewijzen reporters van CBS het tegendeel. Ze kunnen onder naam van een niet bestaand bedrijf zonder moeite 1 miljoen amfetamine en kalmeermiddel pillen kopen voor 600$. Zo komt er op 15 juli 1965 toch een nieuwe wet, de 'Drug Abuse Control Amendments'. Maar die is uiteindelijk weer in het voordeel van de farmabedrijven. Net zoals SKF in de beginperiode van hun Benzedrine sulfaat al last hadden van copycats, zijn er nu ook nog altijd allerhande kleinere en grotere firma's die pillen, vooral amfetamines en barbituraten namaken en veel goedkoper verkopen. Tot nu toe was het aan een farmabedrijf om een proces in te spannen tegen de 'namaker(s)' waarna de rechtbank die hoogstens kon bevelen van dan meer te stoppen. Nu wordt namaak echter in het strafrecht opgenomen en kan een boete opgelegd worden van 10.000$ en een gevangenisstraf tot 3 jaar. Dit zal nabootsers al eens vlugger doen nadenken voor ze pillen op de markt brengen die teveel aan een bekend merk doen denken.

Ook het voorschrijven en uitreiken van amfetamines en barbituraten wordt niet veel verstrengd. 

Een voorschrift voor amfetamines of kalmeermiddelen blijft 6 maanden na datum geldig en gedurende die periode mag een klant hetzelfde medicijn vijf keer opnieuw gaan afhalen zonder een nieuw voorschrift. Na die periode moet de dokter en nieuw voorschrift verstrekken maar hij mag dit ook telefonisch doen met een apotheker. 

Er moeten gedurende 3 jaar gegevens worden bijgehouden, door farmabedrijven, groothandels en drugstores, van wie amfetamines of barbituraten aankoopt, maar daar is weinig controle op.

Er verandert dan ook niet veel na invoering van de nieuwe wet. Als er al wat minder pillen zouden beschikbaar zijn omdat een aantal copycats stoppen met produceren wordt dat natuurlijk opgevangen door de grote bedrijven die nog miljoenen pillen meer kunnen maken.

In andere berichten zagen we hoe het druggebruik vanaf midden jaren 60 toeneemt. De hippies zijn aanvankelijk geen echte amfetaminefans en zijn vooral op zoek naar drugs die de geest verruimen, maar naar het eind van de jaren 60 wordt 'speed' ook een echt probleem. De 'Speed Kills'-campagne heeft dan nog een averechts effect en vele jongeren willen ook wel eens zelf zo'n rush  voelen, met het gevaar dat ze die daarna opnieuw willen beleven en steeds meer moeten gebruiken.

Lsd-gebruikers, speed-freaks, Amerikaanse soldaten uit Vietnam die terugkeren als heroïneverslaafden, het is tijd voor actie. Het aantal legale gebruikers van amfetamines en barbituraten is ondertussen ook blijven stijgen. Vooral dieetdokters en -instellingen liggen onder vuur. Vrouwen slikken honderdduizenden pillen om te vermageren. Een aantal overlijden aan de gevolgene ervan. Het gebruik door kinderen en jongeren tegen hyperkinesie veroorzaakt voorlopig nog geen controverse.

Hieronder: De Rainbow-pills. Amfetamines en barbituraten in allerhande aantrekkelijke kleurtjes doen aan snoep denken.

President Nixon heeft tijdens zijn campagne beloofd om het 'drugprobleem' aan te pakken. Hij asscocieert drugs zo veel mogelijk met jongeren, hippies en criminaliteit. Iedere jongere die drugs neemt is een (potentiële) misdadiger. Een hoorzitting in het Huis van Afgevaardigden op 17 en 18 november 1969 gaat dan ook door onder de naam: 'Crime in America - Why 8 Billion Amphetamines?' (zie: 8 Billion Amphetamines )

Bij het openen van de zitting verklaart voorzitter Claude Pepper dat amfetamines volgens het handboek 'Drug Dependence a Guide for Physicians' maar voor 2 soorten van behandeling algemeen en zonder controverse wordt aanvaard, voor narcolepsie en hyperkinesie bij jonge kinderen.

Dokter Sidney Cohen, directeur van de 'Division of Narcotic Addiction and Drug Abuse, National Institute of Mental Health': verklaart dat 'dokters amfetamines onder andere voorschrijven om hyperkinetische kinderen te behandelen. Maar dat aantal is laag, zelfs zeer laag. De miljarden tabletten die worden geproduceerd gaan elders naar toe. 99 procent wordt genomen door vrouwen die willen vermageren.' Dokter Griffith is van oordeel dat amfetamine alleen nog voor narcolepsie en hyperkinetische kinderen zou mogen voorgeschreven worden.

En dan is er de verklaring van dokter Benjamin Sheppard, 'executive director of the Catholic Services Welfare Bureau for the Archdioceses of Florida': 

Benjamin Sheppard zou amfetamines dus volledig bannen, ook voor gebruik bij behandeling van hyperkinetische kinderen. Het is echter duidelijk dat het gebruik van amfetamines en methylfenidaat bij kinderen nog gering is, in vergelijking met nu. Zoals het hoort krijgen alleen de extreme gevallen medicijnen. De farmabedrijven die door de aanval op amfetamines als vermageringsmiddel een groot deel van hun 'cliënteel' voor amfetamines gaan verliezen, moeten nog beginnen aan hun campagne om de lat van wat extreem gedrag is bij kinderen, lager te krijgen. Wettelijk moeten ze alvast geen tegenstand verwachten. 

The 'Comprehensive Drug Abuse Prevention and Control Act of 1970' (zie CDAP )

Nadat een nieuw wetsvoorstel om het misbruik van medicijnen en drugs aan te pakken in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden is goedgekeurd, gaat de nieuwe wet in op 27 oktober 1970.

Eén van de belangrijkste onderdelen van de nieuwe wet is de invoering van de 'Controlled Substances Act (CSA), wetten op het produceren, importeren, distribueren, verkopen en bezitten van door de overheid gereguleerde stoffen. Een lijst met 5 categorieën bepaalt de potentiële verslaving en afhanfelijkheid van een stof, en het mogelijk medisch gebruik ervan.

Daarna volgt een lijst met alle stoffen, medicijnen die in 1970 gekend zijn en waarvan het nodig is dat ze in het schema worden opgenomen. Amfetamines en methylfenidaat worden opgenomen onder III.  Ze mogen als medicijn gebruikt worden maar misbruik ervan kan leiden tot ernstige mentale verslaving en milde lichamelijke verslaving. Amfetamines en Ritalin mogen dus officieel gebruikt worden als medicijn voor hyperkinetische kinderen, zolang er toelating is van de FDA om het middel voor te schrijven aan kinderen , en die toelating is er al sedert 1961. 

Op 17 juni 1971 geeft Richard Nixon een persconferentie en verklaart een 'Oorlog tegen drugs'. Hij kondigt de oprichting aan van één organisatie die alle andere die zich nu met het drugprobleem bezighouden samenvoegt, en de strijd kan aangaan met drugmisbruik. In 1972 wordt eerst 'The Office of Drug Abuse Law Enforcement' opgericht om daarna op 1 juli 1973 samen met onder andere 'The Bureau of Narcotics and Dangerous Drugs'  op te gaan in het federaal agentschap 'The Drug Enforcement Organisation' of  DEA 

In 1996 verschijnt het boek 'Smoke and Mirrors: The War on Drugs and the Politic of Failures' van journalist Dan Baum. Baum heeft voor zijn boek 175 personen geïnterviewd. Eén daarvan is John Erlichman, adviseur en assistent binnenlandse zaken van Nixon. (Hij wordt begin januari 1975 veroordeeld voor zijn betrokkenheid bij het Watergateschandaal en zit daarna 18 maanden in de gevangenis). In april 2016 vertelt Dan Baum in een interview met 'Harper's Magazine' dat Erlichman ook het volgende verklaarde, maar dat hij dit niet in het boek opnam.

“You want to know what this was really all about?” he asked with the bluntness of a man who, after public disgrace and a stretch in federal prison, had little left to protect. “The Nixon campaign in 1968, and the Nixon White House after that, had two enemies: the antiwar left and black people. You understand what I’m saying? We knew we couldn’t make it illegal to be either against the war or black, but by getting the public to associate the hippies with marijuana and blacks with heroin, and then criminalizing both heavily, we could disrupt those communities. We could arrest their leaders, raid their homes, break up their meetings, and vilify them night after night on the evening news. Did we know we were lying about the drugs? Of course we did.”

De quote doet heel wat stof opwaaien en talloze artikelen en video's op het internet klagen de raciale motieven van Nixon aan. De waarheid ligt waarschijnlijk ergens in het midden zoals German Lopez schrijft in zijn stuk: Was Nixon's war on drugs a racially motivated crusade? I's a bit more complicated.

De oorlog is ze ook maar één tegen misbruik van medicijnen en drugs. Zolang je een voorschrift hebt mag je wettelijk zoveel slikken als je winl. Jonge kinderen die als hyperkinetisch beschouwd worden, maar dat zelf als geen probleem ervaren, moge zelfs gedwongen worden om amfetamine in te nemen. Er wordt blind vertrouwd op de subjectieve perceptie van ouders, leraars en artsen, die bepalen wat normaal gedrag is en wat daarbuiten valt. Conformisme is hier het sleutelwoord. Als het al niet is omdat een kind thuis als te druk wordt ervaren, dan is het wel omdat het beter zou aangepast zijn aan een strak schoolsysteem, dat het aanbevolen is om het amfetamines te geven. Het aantal kinderen dat Dexedrine en Ritalin moet nemen zal gedurende de jaren 70 blijven groeien. 

Nog geen jaar na het invoeren van The 'Comprehensive Drug Abuse Prevention and Control Act of 1970' wordt er op 15 en 16 juni 1971 in de Senaat een  hoorzitting gehouden over jeudcriminaliteit in de Verenigde Staten, met als doel amfetamines en andere stimulerende middelen in het nieuwe drug-medicijnen schema van III naar II te brengen. Het toedienen van deze middelen aan jonge kinderen zal er ook besproken worden. Ciba-Geigy de producent en patenthouder van Ritalin mag er uitleg komen geven over hun medicijn en gebruik ervan bij kinderen. Dat ze dit met hand en tand zullen verdedigen en weinig objectief zijn mag wel duidelijk zijn. Alle grote kanonnen van de firma zijn er:

In een volgend bericht meer over deze interessante hoorzitting over het verband tussen amfetamines en andere opwekkende middelen, en jeugdcriminaliteit, maar het tegelijk verdedigen van het toedienen van deze drugs aan jonge kinderen. Na de hoorzitting ligt de weg wijd open voor Ritalin.